Net als vorig jaar is de ordening van trends in textiel voor Heimtextil 2026 in Frankfurt in handen van het Milanese bureau Alcova. Deze keer signaleren zij zes trends die allemaal een verbinding hebben met AI, Artificial Intelligence (kunstmatige intelligentie). Joseph Grima, Valentina Ciuffi en Alicia Moretto van het bureau dat trends voorspelt en expositities samenstelt lichten dit toe. Zij hebben als paraplu boven deze trends het motto Craft is a Verb (Ambacht is een werkwoord) gezet, dat wederom grammaticaal niet klopt, maar net als vorig jaar moeten we daar niet te veel op letten. Het gaat om het gevoel: ambacht, met of zonder AI, is nog steeds relevant in deze (textiel)wereld.
Artificial intelligence maakt al langer deel uit van het designproces: het is exact, tijdbesparend en alomtegenwoordig. Tegelijkertijd is er een groeiend verlangen naar handgemaakte producten die gemaakt zijn op gevoel en niet perfect zijn. In dit gebied vol spanning en contrasten zitten de trends van Heimtextil 26/27: hoe high-tech en ambacht elkaar niet hoeven tegen te spreken maar naast elkaar kunnen bestaan. Waardoor er nieuwe perspectieven ontstaan.
Tastbare texturen met herhaalbare patronen, natuurlijke structuren met algoritmische precisie. Geen contrast, volgens Alcova, maar een samenspel. Waar traditionele maaktechnieken tegen grenzen aanlopen helpt AI bij het verleggen van grenzen. Hierdoor ontstaat een nieuw soort designer: de techno-ambachtsman/vrouw. Digitale gereedschappen zijn geen concurrentie maar een uitbreiding van de vaardigheden. AI stroomlijnt processen maar werpt ook vragen op: wie bezit een ontwerp en wie mag zich manifesteren als de ontwerper? De trends van Heimtextil voor 26/27 proberen dan ook de mens centraal te blijven stellen in het designproces, ook voor textiel.
Olaf Schmidt, Vice-President Textiles en Textile Technologies van Messe Frankfurt: “Deze trends laten zien hoe AI kan helpen bij duurzame productie, innovatieve samenwerkingen en toekomstbestendige business modellen. “Alcova laat zien hoe AI een nuttig stuk gereedschap kan zijn voor textielontwerp, maar geen totale vervanging van de mens als designer. Het inspireert en doet soms ook lachen in wat AI presenteert als een oplossing.” “Wat we bij Alcova graag zien zijn nieuwe, experimentele, een beetje ongereguleerde objecten die bij ons thuis belanden. Dingen waarmee we ons omringen zouden vragen moeten oproepen en discussies op gang brengen. Daarom kijken we graag vooruit en lopen niet achter andere trends aan”, aldus Valentina Ciuffi en Joseph Grima.
De zes trends die Alcova onderscheidt voor volgend jaar en daarna zijn:
1. Re: media
Textiel dat het resultaat is van het samenspel tussen digitaal design en handwerk: tekeningen worden gedigitaliseerd tot jacquard weefsels of hand geborduurde patronen. Motieven vinden hun inspiratie in glitches, in digitale verspringingen. Zichtbare pixels die afwijken van het perfecte patroon, handwerk wordt hierdoor extra benadrukt, ook in kleurovergangen.
2. Visible co-work
AI levert het ontwerp, de mens perfectioneert dit: bij deze designs vervagen de grenzen tussen AI en de mens. Het vakmanschap van de mens perfectioneert het kunstmatige ontwerp in, bijvoorbeeld, digitaal geborduurd linnen, 3D gebreid patchwork en wiskundig herhalende patronen op klassieke stoffen.
3. Sensing nature
De natuur is de bron van inspiratie. Het vormt, geeft ritme en structureert een diversiteit aan vormen en patronen die erop wachten om gedecodeerd te worden. Dit gebeurt met digitale hulp die het oppervlak van een onstuimige oceaan vertaalt naar een patroon. Of de mossen die groeien op rotsen omzet in patronen met behulp van een algoritme.
4. A playful touch
Wanneer functionaliteit en optimalisatie de grootste eisen zijn die worden gesteld aan design zien we een tegenbeweging: kleine, decoratieve elementen worden toegevoegd aan stoffen. Deze hebben geen functie maar zien er leuk uit, verder niets: een ruche op een verder minimalistisch ogend gordijn, een neon detail op een verder ongekleurde linnen laken of een kwast op een onverwachte plek. Dit zijn opzettelijk geplaatste knipogen: we moeten het niet allemaal zo serieus nemen, juist in ernstige tijden. Textiel met gevoel voor humor.
5. Crafted irregularity
Stoffen met knopen, onregelmatig geverfd, zichtbare zomen en asymmetrische afwerking. Deze stoffen verbergen het vakmanschap niet maar benadrukken dit juist. Een bewust gebaar tegen de perfectie van AI- geassisteerd design.
6. The uncanny valley
Technische elementen als snoeren, connectoren en veren worden opzettelijk getoond en niet verborgen. Het innerlijk van machines wordt vertoond, een soort steampunk maar dan tien jaar later. Het levert speelse maar licht bedreigende en vervreemdende creaties op die passen bij wat veel (met name jonge, creatieve) mensen ervaren als een aantrekkelijk aspect in een bedreigende tijd.
Het kleurenpalet van Heimtextil Trends 26/27
Dit loopt uiteen van aardse tinten tot digitale irritatie, in de woorden van Alcova: zand, klei, roet, olijf en boomschors maar ook acid green, digitaal lila en beeldscherm blauw. Rustgevend en natuurlijk naast kunstmatig en supervervelend. Dit contrast maakt het levendig en actief.
In aanvulling hierop gaan de mensen van Alcova in op momenten tijdens het bepalen van deze trends. Valentina: “Ik vroeg aan AI of het zelf de trends voor Heimtextil 26/27 kon bepalen. Het antwoord: jazeker! Ik slaap nooit en zie alles! Ik kan meer moodboards op socials bekijken dan jij of wie dan ook! Ik vond dat brutaal en aanmatigend maar ook onbedoeld grappig. Waar het programma mee kwam was een ruwe samenvatting van wat er nu gaande is, het had geen voorspellende, vooruitziende waarde.” Alicia: “Er zijn al programma’s die een lege ruimte die wordt ingevoerd op aanvraag voorzien van een inrichting in een verlangde stijl. Het resultaat is zonder uitzondering zielloos en eenvormig, alles lijkt op elkaar.” Valentina: “Ik had het huis van Charles en Ray Eames bezocht in Los Angeles en vroeg AI om dit schitterende interieur, waar alles precies zo staat als het bedoeld is, een luxe make over te geven. Het resultaat was afschuwelijk, met veel roze meubelen, veel zwart en goud overal. Pijnlijk om naar te kijken. Er was geen culturele context of begrip voor het originele design. Het is grappig om dit soort dingen te proberen, maar het laat zien dat AI op zichzelf nog niet zo ver is dat het gevoel voor een ruimte heeft.”
Joseph: “We hebben als Alcova geen angst voor AI, maar gebruik het als designer bewust als hulpmiddel. AI heeft geen humor, het kan geen knipoog geven. Humor betekent verrast worden en AI verrast niet. Het perfectioneert dat wat er al is. Het wil de best mogelijke oplossing bieden, niet de origineelste of de creatiefste. Het reflecteert niet op een culturele of historische traditie en het gaat nog lang duren voordat dit mogelijk is.” Valentina: “Het ontwerpt niet op gevoel. Een goed idee is gebaseerd op een zintuigelijke ervaring en AI heeft geen zintuigen.” Joseph: “Die tactiele ervaring blijft inderdaad belangrijk. Maar er zijn steeds minder pure ambachtsmensen, dus is de combinatie van technologie en ambacht is niet te vermijden. De overgebleven pure ambachtslieden zullen wel nog meer gewaardeerd gaan worden.” Alicia: “Blijft de vraag van het auteurschap: AI of de mens?” Valentina: “AI is geen coauteur met rechten! De originele creativiteit komt van de mens.” Joseph: “Dat is nog maar de vraag. Ik voorzie dat wie het snelste met AI kan ontwerpen en het snelste de auteursrechten daarop aanpast een voorsprong gaat nemen op anderen. Tenzij we collectief afspreken dat de mens de designer is en blijft van een ontwerp. Kijk naar de problematiek van bestaande ontwerpen die als lesmateriaal aan AI worden gevoerd. Natuurlijk moeten de originele ontwerpen beschermd blijven, maar zijn we al niet te laat? We leven in gepolariseerde tijden. Mensen vragen om zich in te houden met het trainen en voeden van AI wordt extra lastig zodra er grote economische voordelen mee gepaard gaan, zeker nu.” Zeer interessante thema’s om over na te denken.
Van 13 tot en met 16 januari 2026 zijn de Heimtextil Trends 26/27 te zien op een interactieve manier in de Trend Arena (hal 6.1) tijdens de vakbeurs Heimtextil in het beurscomplex van Frankfurt.
